Crossing: Περνώντας από την προκατάληψη στην αποδοχή μέσω Καυκάσου

 

Πολλές φορές, αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν. Αυτό είναι ένα δείγμα από όσα κράτησα από την ταινία Crossing, η οποία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο 74ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. 

Tο Crossing είναι μια δραματική ταινία του 2024 σε σενάριο και σκηνοθεσία του Levan Akin, το οποίο περιγράφει την ιστορία μιας συνταξιούχου δασκάλας, της κυρίας Λία (Mzia Arabuli), η οποία ζει μόνη της σε ένα μικρό χωριό της Γεωργίας. Δεν έχει κανέναν στον κόσμο, για αυτό και έχει στραφεί στο ποτό. Σε μια προσπάθεια να επανενωθεί με την μόνη οικογένεια που της έχει απομείνει, ξεκινά ένα ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη, αναζητώντας την χαμένη της ανιψιά, Τέκλα, μία τρανς γυναίκα που έφυγε από την γενέτειρά της, επειδή η τοπική συντηρητική κοινωνία κάθε άλλο παρά ασφαλής ήταν για κάποια σαν αυτήν.

Στο ταξίδι της τη συνοδεύει ο Ατσί (Lucas Kankava), ένα νεαρό αγόρι που ήταν φίλος της Τέκλα όσο ήταν στη Γεωργία και που ισχυρίζεται πως ξέρει πού βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη. Παράλληλα, ο Ατσί, ο οποίος κυριολεκτικά δεν έχει στον ήλιο μοίρα, θέλει να ξεφύγει από την επαρχία έστω και προσωρινά, να δει τι άλλο έχει να του προσφέρει αυτός ο κόσμος. Ψάχνοντας την Τέκλα, αυτή η ασυνήθιστη παρέα γνωρίζει την Εβρίμ (Deniz Dumanlı), μία τρανς γυναίκα που εργάζεται ως δικηγόρος για τα δικαιώματα των διεμφυλικών ατόμων που βοηθά το δίδυμο να αναζητήσει την Τέκλα.

Ο Levan Akin μας μεταφέρει μέσα από την σκηνοθεσία του, όχι μόνο στο ταξίδι δύο ανθρώπων ταλαιπωρημένων από τη ζωή στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και στο ταξίδι μιας γυναίκας συντηρητικών αντιλήψεων προς την αποδοχή για την τρανς ανιψιά της, ανακαλύπτοντας ότι η οικογένεια – αυτή που πραγματικά επιλέγουμε με την ψυχή μας - είναι σημαντικότερη από την γνώμη των άλλων και το μίσος που μας κρατά από το να δούμε καθαρά τον άνθρωπο. 

Τα πλάνα του σκηνοθέτη συνδυάζουν τις εικόνες της χαοτικής Κωνσταντινούπολης με τα πρόσωπα των χαρακτήρων, γεμάτα απόγνωση, περιέργεια, αλλά και συμπόνια. Όλο αυτό γίνεται με μια φυσικότητα που μας μεταφέρει ανεπιτήδευτα κοντά στους χαρακτήρες, σαν να είναι άνθρωποι που ξέρουμε καιρό ή έχουμε γνωρίσει κάπου κάποτε στη ζωή μας. 

Ένα άλλο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της ταινίας είναι οι γλώσσες που χρησιμοποιούνται. Στο Crossing, οι ηθοποιοί μιλούν, Γεωργιανά, Τουρκικά και ελάχιστα Αγγλικά, όμως μικρή σημασία έχουν τελικά οι λέξεις. Η κυρία Λία μιλά μόνο τη μητρική της γλώσσα, αλλά ακόμα και όταν περιφέρεται στα στενά της Κωνσταντινούπολης μόνη της δεν έχει σημασία. Κάπως θα τα βγάλει πέρα. «Αυτή είναι Γεωργιανή, ο παππούς μου ήταν από τη Γεωργία, είναι περίεργοι και απότομοι άνθρωποι αυτοί», λέει μια διεμφυλική γυναίκα σε μία από τις τρανς κοινότητες της πόλης, όπου η κυρία Λία αναζητά την Τέκλα. «Ναι, αλλά ψάχνει την ανιψιά της. Φαντάζεσαι να έψαχναν κι εμάς έτσι οι οικογένειές μας;», απαντά μια άλλη.

Μια ακόμα εμπειρία που μπορεί κανείς να βιώσει χάρη στον Αkin είναι αυτή της «άλλης Κωνσταντινούπολης». Όχι της κοσμοπολίτικης ή της τουριστικής, αλλά αυτής του περιθωρίου. Άνθρωποι που θεωρούνται παράσιτα για την κοινωνία έχουν βρει το δικό τους τρόπο να επιβιώνουν σε αυτή την πόλη, στην οποία «πάει κανείς όταν θέλει να εξαφανιστεί», λέει η κυρία Λία, η οποία ήρθε σε αυτήν από την άλλη πλευρά του Καυκάσου για να εντοπίσει την εξαφανισμένη της ανιψιά και να της πει όλα όσα προφανώς δεν της είχε πει τόσα χρόνια – όταν έπρεπε. 

Παράλληλα, βλέπουμε και το σπάνιο success story (αν μπορεί κανείς να το χαρακτηρίσει έτσι) της Εβρίμ, η οποία ξέφυγε από το μοτίβο της τρανς σεξεργαζόμενης γυναίκας και μετέτρεψε τα βιώματά της σε δυναμισμό και αλληλεγγύη για τους άλλους. Ξεχωρίζει η ερμηνεία της Deniz Dumanlı σε αυτό το ρόλο.

Φεύγοντας, το Crossing μου άφησε ένα γλυκόπικρο αίσθημα, αλλά με γέμισε και με τρυφερότητα. Πέραν από την αποδοχή στα περιθωριοποιημένα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα που ζουν στις ανατολικές χώρες, η οποία είναι και το ζητούμενο της ταινίας, ο Akin αποδομεί τόσο τον «παλιό» συντηρητικό άνθρωπο, όσο και τον νέο, προοδευτικό που φαντάζει ξένος στους μεγαλύτερους. Μας λέει πως η αλήθεια κρύβεται στην αποδοχή και πως για να φτάσουμε εκεί πρέπει να ξεφύγουμε από τα σύνορά μας, να «ταξιδέψουμε» προς τους άλλους. Εκεί ίσως βρούμε και τον εαυτό μας. 

0 comments