Της Ευγενίας Τσώρη,
Γυρνώντας σπίτι μου μετά την προβολή του «Ατυχές πήδημα ή παλαβό πορνό», σκέφτηκα τον παραπάνω τίτλο και άρχισα να γελάω στη μέση του δρόμου. Η κωμωδία αποτελεί το πιο δύσκολο genre όσον αφορά το σενάριο και την εκτέλεση, καθώς η μετάβαση από το αστείο στο πιο αστείο είναι η πιο δύσβατη από όλες. Για να υπάρξει μια κωμωδία με στυλ, μη χοντροκομμένη και αναλωμένη σε αστεία περασμένων δεκαετιών, πρέπει να υπάρχουν γερά θεμέλια από πίσω.
Για να μην παρεξηγηθούμε, λατρεύω το γέλιο. Κι όμως, ανατριχιάζω στην ιδέα του να πάω με φίλους μου στο σινεμά για να δούμε μια κωμωδία – ειδικά με τις ιταλικές κωμωδίες/χιτ του καλοκαιριού, μπορώ να βγάλω φλύκταινες. Ίσως φταίει κάποιο σύνδρομο ανωτερότητας, ίσως μια ξινίλα εκ γενετής, όμως, το συγκεκριμένο είδος ταινιών με αφήνει παγερά αδιάφορη, στην καλύτερη των περιπτώσεων. Αντίθετα, οι κοινωνικές σάτιρες με εξιτάρουν. Σε αντίθεση με τον ταύρο σε υαλοπωλείο των κωμωδιών, αυτές έχουν φινέτσα, γαμώτο. Ξέρουν να κινηθούν, να σταθούν στο χώρο. Περνάνε ανεμπόδιστα από το γέλιο, στο σοκ, στη συγκίνηση και ξανά από την αρχή. Τα συναισθήματα είναι περίτεχνα υφασμένα μεταξύ τους, το μειδίαμα γίνεται γέλιο, χωρίς να χάσει τη δυναμική του.
Σε αυτές τις ταινίες μπορείς να γελάσεις έμμεσα, ίσως και λίγο απενοχοποιημένα. Δεν θα γελάσεις με το αστείο που έκανε ο Μπραντ για το πόσο άχρηστες είναι οι γυναίκες στο παρκάρισμα. Έλεος, Μπραντ. Αλλά θα γελάσεις όταν δεις την πρωταγωνίστρια να ζει το θέατρο του παραλόγου, προσπαθώντας να αποδείξει ότι δεν είναι ελέφαντας και ότι όντως, μπορεί να παρκάρει, ανάμεσα σε δέκα άνδρες που δεν οδηγούν. Μαζί με το γέλιο, πιθανότατα να θέλεις και να σπάσεις κάτι, γιατί ναι, το έχεις ζήσει και αυτό. Και αυτή η κοινωνική συνθήκη, που θα ήθελες να μην υπάρχει, γιατί κάθε φορά σου καταστρέφει και παραπάνω εγκεφαλικά κύτταρα, είναι που χρειάζεται τη σάτιρα. Μερικές φορές είσαι πολύ κουρασμένος για να θυμώσεις. Το γέλιο, είναι η δεύτερη καλύτερη εναλλακτική.
Μια από τις πιο αγαπημένες μου λέξεις σε κινηματογραφικά άρθρα, είναι το επίθετο υποδόρια. Τη χρησιμοποιώ συχνά, κυρίως σε δραματικές ταινίες, όμως μου φαίνεται αρκετά συμβατή και με το σημερινό κείμενο. Έχω κουραστεί να μου φωνάζουν τα μηνύματα της κάθε ταινίας. Να μου φωνάζουν τα αστεία, να με καθοδηγούν στο απεχθές – και ενίοτε καθησυχαστικό, δεν χρειάζεται να σκεφτείς πολύ για να γελάσεις – γέλιο κονσέρβα. Θέλει συγκεκριμένη τεχνική να κατευθύνεις το χιούμορ για να χτυπήσει φλέβα, να μη μείνει επιδερμικά. Θέλει ευλυγισία, να μη σφηνώσουν τα αστεία στην κάσα της πόρτας. Ο αυτοσαρκασμός και η αναγνώριση των προβληματικών σημείων της κοινωνίας πάνε χέρι χέρι. Αναγνώρισε για να γελάσεις. Και χτύπα στο ψαχνό. Με φινέτσα, πάντα.
0 comments