Η ελπίδα επιβιώνει και στις πιο δυσοίωνες καταστάσεις: The Shawshank Redemption
Λένε πως ποτέ δεν εκτιμάς κάτι αληθινά μέχρι να το χάσεις. Θεωρώ πως αυτό είναι ένα από τα πολλά παράδοξα που κατακλύζουν την ανθρώπινη ύπαρξη. Και σίγουρα αυτό δεν αφορά μόνο σε καταστάσεις, αλλά και σε συνθήκες που πολλές φορές κάποιοι από εμάς θεωρούμε δεδομένες στην καθημερινότητά μας. Η ελευθερία, σωματική αλλά και ψυχική, είναι σίγουρα, κάτι που αυτή τη στιγμή δεν θα φανταζόμουν να χάνω, αλλά αν μια μέρα αυτό συνέβαινε, θα «πάγωνε» ένα τεράστιο μέρος της ζωής μου, και του κόσμου όπως τον έχω γνωρίσει.
Τι γίνεται, λοιπόν, όταν ένα λάθος, μια κακή πράξη σου στερεί αυτή τη συνθήκη; Ή, ακόμα χειρότερα, εάν βρισκόσουν απλά στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή; Η δεύτερη περίπτωση είναι αυτό που συνέβη στον Andy Dufrense, στην ταινία “Shawshank Redemption”. O Andy (Tim Robbins), ένας νεαρός, επιτυχημένος τραπεζίτης καταδικάζεται το 1947 για τη δολοφονία της συζύγου του και του εραστή της σε δις ισόβια στη φυλακή Shawshank. Ο Andy από την αρχή της καταδίκης του ισχυρίζεται διαρκώς την αθωότητά του. Ωστόσο, στη φυλακή Shawshank «όλοι είναι αθώοι», δηλαδή κανένας από τους κρατούμενους δεν έχει παραδεχτεί την ενοχή του μπροστά σε άλλους, εκτός από έναν, τον Red. O Red (Morgan Freeman), όπως τον φωνάζουν στη Sahwshank, είναι ένας από τους παλαιότερους κρατούμενους του ιδρύματος και ο άνθρωπος στον οποίο όλοι οι κρατούμενοι καταφεύγουν όταν χρειάζονται κάτι, είναι ένα από τα άτομα που έχουν μεγάλη επίγνωση του τί είναι αυτό που τους έχει στερήσει την ελευθερία. Ο Andy και ο Red, μέσα από κάποιες «περιπέτειες» κατά τη διάρκεια έκτισης της ποινής τους στη Shawshank, αναπτύσσουν μια γερή φιλία.
Αυτή είναι μόνο μια πολύ σύντομη περίληψη από αυτά που θα δείτε παρακολουθώντας την ταινία του 1994 «The Shawshank Redemption», βασισμένη στη νουβέλα του Stephen King «Rita Hayworth and Shawshank Redemption». Από τεχνική άποψη, η ταινία για μένα είναι από τις καλύτερες που υπάρχουν. Δεν είμαι μόνη μου σε αυτή την άποψη, συμφωνεί και η πλατφόρμα IMDB, στην οποία η ταινία έχει την υψηλότερη βαθμολογία με 9,3\10. Ο Frank Darabont έχει δώσει με τη σκηνοθεσία του μια διαφορετική οπτική στο θέμα του εγκλεισμού και των εννοιών «κρατούμενος», «ιδρυματοποίηση» και «κοινωνική επανένταξη». Ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζει τους κρατούμενους είναι εστιάζοντας σε κάτι που δεν θίγεται και τόσο συχνά: Πώς αντιμετωπίζει η κοινωνία και το κράτος έναν εγκληματία; Στην ταινία αναφέρεται η εξής φράση "They Send You Here For Life, And That's Exactly What They Take.", η οποία μεταφράζεται στο περίπου « Σε φυλακίζουν μέσα για μια ζωή, και αυτό ακριβώς είναι που παίρνουν από σένα». Πώς μπορεί μια κοινωνία, η αμερικανική σε αυτή την περίπτωση, να μιλά για σύστημα σωφρονισμού, όταν στην πραγματικότητα απλά περιθωριοποιεί τους εγκληματίες; Πού βρίσκονται τα όρια ανάμεσα στο έγκλημα ενός φυλακισμένου και στο έγκλημα ενός κράτους που αντί να βελτιώνει αναπαράγει ένα καθεστώς ανισότητας και περιθωριοποίησης πίσω από τα σίδερα μιας φυλακής;
Πέρα από αυτά και πολλά άλλα βαθύτατα κοινωνικά μηνύματα που θίγονται στα πλαίσια της ταινίας, οι ερμηνείες των Freeman και Robbins, αλλά και όλου του υπολοίπου cast τοποθετούν το θεατή βαθιά μέσα στην κοινότητα μιας φυλακής. Συγκεκριμένα για τον όρο κοινωνική επανένταξη που προαναφέρθηκε, ο Morgan Freeman ως Red σε μια από τις πιο δυνατές του ερμηνείες, δίνει μια καθηλωτική απάντηση σε μια από τις πολλές αιτήσεις για πρόωρη αποφυλάκιση που είχε κάνει, όταν ερωτάται «Νιώθετε ότι έχετε αναμορφωθεί;», δηλαδή να επανενταχτεί στην κοινωνία.
Παρόλα αυτά, δεν πρόκειται για μια ταινία που στέκεται αποκλειστικά στο στίγμα γύρω από τι φυλακές, αλλά και στο πώς η αισιοδοξία και ο αγώνας για ένα καλύτερο αύριο είναι φλόγες που δεν πρέπει να σβήνουν, ακόμα και στα πιο σκοτεινά και μουντά μέρη. Μετά τον ερχομό του, ο Andy, με τη βοήθεια, κυρίως, του Red, προσπαθούσαν διαρκώς να κάνουν τις συνθήκες των συγκρατουμένων τους καλύτερες, ίσως όχι πάντα με επιτυχία, αλλά πάντα με οδηγό τους την ελπίδα. Αξίες όπως η ανθρωπιά και η ενότητα βρίσκουν προσοδοφόρο έδαφος πάντα και παντού.
Η ζωή, δυστυχώς, έτσι όπως την έχουν κοινωνικά κατασκευάσει οι άνθρωποι, αποτελεί για πολλούς έναν φαύλο κύκλο αδικιών και ανισοτήτων. Αλλά, κάποιες φορές, η τύχη είναι με το μέρος μας και μας ανταποδίδει τα καλά που κάνουμε. Κάποιοι αυτό το αποκαλούν κάρμα. Ποτέ δεν πίστεψα σε καμιά από τις δύο έννοιες. Για μένα, η τύχη είναι απλά μια ευνοϊκή συγκυρία των καταστάσεων που δημιουργούμε. Και αν πήρα ένα πολύτιμο μάθημα από αυτή την ταινία είναι πως ακόμα και η ελευθερία είναι μια τέτοια κατάσταση. Με ένα λάθος μπορείς να τη χάσεις, αλλά μπορείς πάντα να εξιλεωθείς. Γιατί η ζωή είναι ένα από αυτά τα πουλιά που δεν πρέπει να κρατάει κανείς σε κλουβί.
0 comments